Oś suportu
Osią suportu nazywa sie oś na której obracają sie korby. Inne nazwy tego elementu roweru to:
- wkład suportowy
- pakiet (nazwa dla osi suportu wkręcanej w ramę jako jedna całość )
- bezobsługowe osie suportu(nazwa dla osi suportu wkręcanej w ramę jako jedna całość)
- cardridge (kardridż) (nazwa dla osi suportu wkręcanej w ramę jako jedna całość)
- suport
- oś korbowodu
- oś mechanizmu korbowego
Generalnie głównym kryterium podziału osi jest podział ze względu na ich budowę.
Budowa
Konstrukcje
- wkład tradycyjny rozbieralny
- wkład zintegrowany nierozbieralny
- wkład mieszany (połączenie powyższych)
Sposoby montażu w ramie
Osie są połączone z ramą w większości połączeniem gwintowym , rzadziej połączeniem "na wcisk".
Sposoby montażu korb
Korby mogą być połączone z osią
za pomocą specjalnego klina - rozwiązanie znane z tradycyjnych składaków.Klin oraz wymiary osi wkładu "na klin" i "na kwadrat" są przedstawione poniżej.
Tabela wymiarów osi z mocowaniem na klin:
| Wymiary w [mm] | A | B | C | L | Średnica |
 | 3734.5364034363436385145 | 5461.5555252545457575655 | 4645474944464246505145 | 136141138141130136130139145158145 | 15.65do15.80 |
Obecnie standardem jest połączenie wciskowe gdzie oś ma kształt graniastosłupa pochyłego czworokątnego lub specjalnie skonstruowanego wielowypustu.
Oś "na kwadrat":
Tabela wymiarów osi z mocowaniem "na kwadrat":
![[Rozmiar: 12563 bajtów]](pakiet/image001.jpg)
|
Kod rozmiaru
|
Rozmiar mufy
|
D
|
A
|
B
|
C
|
|
3H-B
|
68
|
113
|
30.5
|
52
|
30.5
|
|
3K-B
|
68
|
117.5
|
32
|
52
|
33.5
|
|
3N-B
|
68
|
120
|
32
|
52
|
36
|
|
3S-B
|
68
|
121.5
|
32
|
52
|
37.5
|
|
3T-B
|
68
|
123
|
32
|
52
|
39
|
|
3NN-B
|
68
|
124
|
36
|
52
|
36
|
|
3U-B
|
68
|
124.5
|
32
|
52
|
40.5
|
|
3TR-B
|
68
|
133
|
42
|
52
|
39
|
|
3RR-B
|
68
|
136
|
42
|
52
|
42
|
|
5J-B
|
70
|
119
|
32
|
55
|
32
|
|
5S-B
|
70
|
124.5
|
32
|
55
|
38
|
|
5U-B
|
70
|
126.5
|
32
|
55
|
40
|
|
5NL
|
73
|
122
|
32
|
57
|
33
|
Połączenia "na kwadrat" można spotkać w dwóch standardach wymiarowych graniastosłupa - standard Shimano (JIS) oraz standard ISO.
W obu przypadkach kąty ścianek są takie same
ale występuje różnica w "grubości".
Nie powoduje to na tyle istotnych różnic aby standardy były niekompatybilne ze sobą.
Zakładając korbę jednego standardu na oś standardu drugiego dochodzi do zmiany głębokości osadzenia
tzn np. korba Shimano (standard JIS) wejdzie głębiej na oś w standardzie ISO niż korba np.
Camopagnolo wykonana w tym samym standardzie .
Powinno się uwzględnić to zjawisko przy doborze długości osi.
Oś z wielowypustem Octalink:
Połączenia wielowypustowe jeśli chodzi o te najczęściej spotykane również są dostępne w dwóch wersjach:
- ośmiowypustowy Shimano Octalink (patrz fotografia powyżej)
Występuje w dwóch niekompatybilnych ze sobą wersjach.
- dzisięciowypustowy standard "I.S.I.S"(International Spline Interface Standard).
Oś z wielowypustem I.S.I.S:
Istotne wymiary:
L - długość osi
l - odległość między zewnętrznymi zakończeniami gwintów (l musi być minimalnie większe niż długość mufy w ramie).Rozmiary (szerokości muf) to najczęściej 68 lub 73 mm.
r - średnica "po gwincie" - zależna od typu gwintu.
Podział i oznaczenia gwintów
Wyróżniamy typy gwintów:
- angielski
- włoski
- francuski
- szwajcarski
- ISO
- RALEIGH
| Typ gwintu | Angielski | Włoski | Francuski | Szwajcarski | ISO | Raleigh |
| Oznaczenie | BSA 1.37" x 24 TPI | ITA 36mm x 24 TPI | FRA 35 mm x 1mm | SUI 35 mm x 1mm | 1.375" x 24 TPI | 1 i 3/8" x 26 TPI |
| Długość mufy [mm] | 68 / 73 | 70 | 68 | 68 | 68 / 73 | 71 / 76 |
| Miska prawa | gwint lewoskrętny | gwint prawoskrętny | gwint prawoskrętny | gwint lewoskrętny | gwint lewoskrętny | gwint lewoskrętny |
| Miska lewa | gwint prawoskrętny | gwint prawoskrętny | gwint prawoskrętny | gwint prawoskrętny | gwint prawoskrętny | gwint prawoskrętny |
Uwagi do tabeli
Metryczne 35 mm x 1 mm w numeracji angielskiej (po przeliczeniu) wynosi 1.378" x 25.4 TPI.
Standard BSA i ISO są kompatybilne.
Na bazie gwintu włoskiego powstał gwint , gdzie miska prawa posiada gwint lewoskrętny (eliminuje to zjawisko samoodkręcania sie miski prawej w gwincie włoskim).
Spotyka się także gwinty 36 mm x 1 mm o kierunkach gwintów jak w standardzie ITA /FRA.
Mimo dużej różnorodności sprawa jest o tyle mniej skomplikowana , że większość producentów rowerów (min.Author , Trek ,Giant , Cannondale ,Merida , Scott) stosuje gwinty BSA.
Typ Thompsona
Przykładem pakietu gdzie połączenie z ramą jest połączeniem poprzez pasowanie ciasne , jest wkład Thompsona , gdzie miski o średnicy 40 mm są wbijane do mufy w ramie.
Porady serwisowe
Wkłady rozbieralne wymagają smarowania i "kasacji" luzów.W pakietach zintegrowanych wykonanie tych czynności jest raczej niemożliwe - używamy ich aż się "zajadą".
![[Klucz do pakietów Shimano]](pakiet/klucz20.jpg)
Do wkręcania / wykręcania z ramy należy użyć specjalnego do tego celu klucza.Najczęściej będzie to klucz 20 wypustowy. Taki właśnie obsłuży większość pakietów dostępnych na rynku.
Zamek w pakiecie ma kształt jak na rysunku:
Istnieje drugi standard - stosowany np. w pakietach słowackiego Kinexa czy włoskiego Campagnolo.Jest on również dość popularny.
![[Rozmiar: 16356 bajtów]](pakiet/campagnolo.jpg "Pakiet z zamkiem sześciowpustowym")
Kolejny rodzaj stosowany w pakietach i także w kasetach Campagnolo ma 12 wypustów.
Wkręcając / wykręcając pakiet należy zwrócić uwagę na kierunki gwintów (patrz tabela). Przed wkręceniem gwinty należy oczyścić jeśli są zabrudzone (np szczoteczka do zębów , w ramie stalowej można użyć szczotki drucianej jeśli gwint jest mocno zanieczyszczony). Mufę należy lekko posmarować (smarem do łożysk) i można wkręcić pakiet (także lekko posmarować gwint). Obie części powinny się zetknąć ze sobą - pierwsza główna część musi zostać dokręcona aż ogranicznik zetknie się z mufą a luźna nakrętka (druga część pakietu) powinna zostać wkręcona tak aż jej "pionowa ścianka" zetknie się z pakietem - powodując jego usztywnienie w ramie. To tzw "skontrowanie".W przypadku pakietów rozbieralnych prawą część dokręcamy do oporu a lewą tak, aby oś nie posiadała luzów i kręciła się swobodnie. Następnie wykorzystując nakrętkę kontrującą (najczęściej to jest taka z charakterystycznymi wcięciami) blokujemy lewą miskę.
Do odkręcania najwyższych grup Shimano - XTR i DURA ACE dla szosy do przeciwnakrętki miski stosować należy klucz
który "chwyta" za więcej niż jeden rowek gdyż aluminium z jakiego są wykonane prawa obudowa i przeciwnakrętka jest bardzo miękkie !!!!
Klucz taki wyglada np. tak :
|
"
