Praca , Moc , Energia

Kolarz pokonuje trzy siły oporu:
- opór powietrza
- tarcia podłoza , elementów tocznych w rowerze
- siły spychajace podczas podjazdów

Opór powietrza - scisle powiazany z prędkoscia jazdy. Przy prędkości 30 km/h opory te stanowią ok 80% całkowitych oporów jazdy. Jest to główna przeszkoda na płaskiej szosie , na torze , wszedzie tam gdzie wymagana jest wysoka predkosć. Oczywiscie jest to predkosc wzgledem powietrza a nie ziemi .
Siła oporu F zalezy od kilku czynników.

a-wielkosc powierzchni oporu
b-wspołczynnik oporu , zalezacy od opływnosci ciała zawodnika i cech fizycznych kostiumu .
w/2 - gestosc powietrza
v - predkosć

Z punktu widzenia kolarstwa najwygodniej bedzie posłuzyc sie mocą czyli ilorazem pracy i czasu


Praca to z kolei iloczyn siły i przesunięcia :



Nasza sile oporu mozna uproscic tracac nieco na dokładnosci ale ułatwiajac rozwazania jako iloczyn pewnej umownej stałej 'o' oraz kwadratu predkosci.


W=F*d
P=W/t=>P=F*d/t=>P=F*v=>P=o*v^3

Otrzymujemy wiec ; ze moc na pokonanie oporow powietrza


Stała 'o' bedzie zalezna od typu roweru a co za tym idzie roznej pozycji rowerzysty.

Przyblizone przykładowe wartosci :
0.7 dla rowera MTB
0.45 dla roweru szosowego ale dla pozycji wysokiej zawodnika
0.36 dla roweru szosowego i pozycji niskiej
UWAGA !! Stałe podane dla predkosci w m/sek !!!!

Liczne publikacje potwierdzają, że wysoka wydolność pozwala kolarzom najwyższej klasy na wykonanie pracy o mocy 430 W, niektórzy przerywali pracę dopiero przy 486 W. W przypadku kolarzy amatorów maksymalna moc wynosi około 300-340 W

Najczęstszym badaniem wydolności tlenowej jest test progresywny, gdzie wysiłek ma narastającą intensywność. U kolarzy przeprowadzany jest na ergometrze rowerowym. Test rozpoczyna się zwykle od 5 min rozgrzewki z obciążeniem 30-40 W, następnie obciążenie zaczyna wzrastać zazwyczaj co 3 min, bo tyle czasu potrzebuje organizm, aby zaadoptować się do zadanego wysiłku i osiągnąć stan równowagi czynnościowej. Dobór obciążenia zależy odstanu wytrenowania i zwykle u kolarzy wynosi 30-40 W. Obciążenie wzrasta aż do odmowy badanego lub, gdy nie jest on w stanie utrzymać wymaganej kadencji, która zwykle wynosi 60-70 obr./min. Jeżeli chcemy wyznaczyć progi metaboliczne w oparciu o stężenie mleczanu we krwi, wtedy pod koniec każdego obciążenia pobierana jest krew z opuszka palca lub płatka ucha w celu oznaczenia ilości kwasu mlekowego. Następnie w oparciu o uzyskane wyniki, wykreśla się krzywą, która przedstawia zależność pomiędzy stężeniem mleczanu a obciążeniem wysiłkowym. Umożliwia to na dokładne wyznaczenie progu węglowodanowego (CHO) przy stężeniu 2 mmol/l, progu beztlenowego (OLBA), gdy stężenie osiągnie 4 mmol/l oraz indywidualnego progu beztlenowego (IAT), który wyznacza się na podstawie analizy kinematyki stężenia mleczanu we krwi. Dwa pierwsze progi wykorzystywane są jedynie w celach diagnostycznych podczas oceny wydolności tlenowej. Natomiast w celu określenia intensywności podczas treningu wyznacza się indywidualny próg beztlenowy (IAT). Od niedawna w tym celu wyznacza się również stan maksymalnej równowagi mleczanowej (MLSS), który określa się podczas długotrwałego wysiłku o stałej intensywności.

U torowców i sprinterów wykonuje się badanie wydolności beztlenowej. Najbardziej popularnym badaniem wydolności beztlenowej jest test Wingate. Polega na wykonaniu przez badanego maksymalnego 30 sekundowego wysiłku na ergometrze rowerowym. Zadany opór zależny jest od masy ciała i wynosi 7,5% masy ciała. Do oceny wydolności beztlenowej wykorzystuje się wartość osiągniętej mocy. Test poprzedza się 5 minutową rozgrzewką i 5 minutowym odpoczynkiem. Przy pomocy tego testu określana jest:

- Szczytowa moc anaerobowa (fosfagenową) - Pmax,
- Czas osiągania - Pmax,
- Całkowita praca anaerobowa - Wtot,
- Spadek mocy - SM.

Kołownik - programik do obliczania mocy i kadencji (..etc!):