Pedałowanie
Sposób pedałowania.
Najbardziej charakterystyczny sposób pedałowania polega na położeniu stóp z podniesioną piętą i skierowanymi w dół noskami. Innym sposobem jest pedałowanie ze stopami zawsze znajdującymi się w położeniu równoległym w stosunku do ziemi. Jeśli założyć, że zawodnicy mają jednakową budowę morfologiczną, ale różny sposób pedałowania, to u zawodników pedałujących z podniesioną piętą i opuszczonym noskiem rama powinna być nieco większa (0,5-1,0 cm).
Masa zawodnika ma bardzo ważne znaczenie dla konstrukcji ramy, ponieważ im większa masa zawodnika, tym wyższe obciążenia ramy podczas jazdy. Jeśli masa ciała jest wyższa niż 70 kg, to rury - podsiodłowa, pozioma i skośna - powinny być bardziej trwałe niż dla zawodników lekkich.
Podstawą pedałowania jest powstanie momentu obrotowego na osi suportu (obrotowy moment siły, tzn. taki, który powoduje przeniesienie siły na ramie dźwigni;
Ramie, składające sie z korby, pozostaje zawsze stałe, a siła, przykładana do pedałów, zmienia sie zależnie od konkretnych warunków jazdy).
Podczas jazdy na rowerze zawodnik stanowi, z punktu widzenia biomechaniki,
zamknięty łańcuch kinematyczny, który składa sie z miednicy, kończyn dolnych, korby i osi suportu.
Złożoność techniki pedałowania polega na tym, ze w czasie jazdy konieczne jest równoczesne
kontrolowanie poruszania sie roweru, utrzymanie równowagi i kontrolowanie charakteru
przykładanych sił do pedałów podczas pełnego obrotu korby.
Podczas pedałowania zawodnik wykonuje ruchy w stawach biodrowych, kolanowych i skokowo-goleniowych. W czasie obrotu mechanizmu korbowego udo i podudzie wykonuje wahadłowe ruchy, kore poprzez stopy przechodzą w ruchy obrotowe.
Im większe grupy miesni włączone są w akt pedałowania, tym bardziej korzystne warunki
powstają do ich pracy, ponieważ wysiłek rozkłada się pomiędzy nie.
Charakter techniki pedałowania na szosie i na torze na rożnych dystansach związany jest z
koniecznością rozwijania podczas obrotu pedałów zarówno maksymalnej, jak i optymalnej
dla każdej konkurencji częstotliwości pedałowania, stosując korby o różnej długości
i różne przełożenia.
W różnych konkurencjach podczas pedałowania stawy kolanowe
powinny poruszać sie w płaszczyznach pionowych i równoległych.
W miarę treningu powstaje dynamiczny stereotyp, ruchy zawodnika stają sie lekkie
i swobodne.
Głównym problemem jest racjonalizacja i ekonomizacja ruchów i związana z tym prawidłowa
kolejność napięć i rozluźnień poszczególnych grup miesni,
uczestniczących w pedałowaniu (rys. 1).
Podczas całego obrotu korby czubek stopy opuszcza się nieco w dół; im większa częstotliwość obrotów, tym większy kąt, tworzony przez podudzie i udo, i tym mniejsza amplituda ich ruchów. Dobra technika pedałowania charakteryzuje się obecności przykładanych sił nie tylko w czasie naciskania i podciągania, ale także przykładaniem sił w górnej części okręgu zataczanego przez pedał - naciskanie pedałów, a w części dolnej - podciąganie ich.
Podczas ruchu pedałów po okręgu następuje wałczanie do pracy kolejnych grup mięśni,
co pociąga za sobą zmianę kierunku przykładanych sił. Można więc mówić o tym ,
że pedałowanie wykonywane jest poprzez kolejną pracę różnych mięśni.
Jednakże poszczególne grupy mięśni mają niejednakową zdolność do rozwijania napięć,
dlatego istnieją strefy, w których stosuje się większe lub mniejsze siły,
a także strefy przejściowe (rys. 2).
Kontrola techniki pedałowania jest dosyć złożona. Ponieważ stopa kolarza ustalona jest na pedale, pokonuje ona wciąż tą samą drogę,
dlatego jakość techniki pedałowania można określić wizualnie jedynie w sposób ogólny.
Jest to jednak sprawa bardzo indywidualna.
Na podstawie D.A.Poliszczuk "Kolarstwo teoria i praktyka treningu"
|
"
