HIPERTERMIA
- to stan podwyższonej temperatury ciała >41°C i wymaga jak
najszybszej jej obniżenia, by nie doprowadzić do uszkodzenia tkanki
mózgowej
W momencie ćwiczenia w podwyższonej temperaturze nasze ciało by
sprawnie funkcjonować musi pozbywać się nadmiaru ciepła z organizmu. Ma
na to kilka sposobów, ale w kolarstwie głównie mamy do czynienia z
dwoma:
- oddawanie ciepła poprzez skórę ogrzewając
powietrze wokół niej. Bardziej efektywnie ten sposób działa jeśli mamy
cyrkulację powietrza np. podczas jazdy na rowerze
- pocenie się - to najskuteczniejszy sposób oddawania ciepła poprzez wydzielanie
potu.
Pocenie jest głównym sposobem chłodzenia naszego
organizmu. Jest on najefektywniejszy jeśli temperatura wokół naszego
ciała jest wyższa niż 30°C. Podczas intensywnej pracy
ciało potrafi w ciągu godziny wytworzyć nawet do 4 litrów potu,
co daje stratę około 600 kcal.
Kiedy powyższy mechanizm przestaje
działać na tyle skutecznie by pozbywać się nadmiaru ciepła z organizmu '
dochodzi wówczas do przegrzania czego rezultatem może być właśnie
hipertermia.
Do przegrzania ciała dochodzi z powodu utraty soli i wody z organizmu,
najczęściej pod wpływem wykonywania pracy fizycznej w środowisku gorąca i wilgoci.
Najbardziej podatne na przegrzanie są osoby niewytrenowane i osoby stare.
Przegrzanie objawia się uczuciem wyczerpania, zawrotami i bólem głowy,
mdłościami oraz kurczami mięśni brzucha i kończyn dolnych.
Twarz chorego jest blada, skóra jest chłodna, oddechy przyspieszone,
tętno szybkie i słabo napięte. Nierzadko dochodzi do omdlenia.
Pierwszymi jej symptomami są:
- mrowienie w mięśniach
- ciepła ale sucha skóra (bez potu)
- osłabienie
- zaburzenie widzenia
- bóle głowy
- mdłości
- wysoka temperatura ciała
- pojawienie się nieregularnego tętna
Jeśli zauważymy jakieś z tych objawów podczas treningu to
powinniśmy go jak najszybciej przerwać oraz postarać się o ochłodzenie
Jak uchronić się przed taką sytuacją
Picie dużej ilości płynów
Należy pić systematycznie w trakcie jazdy.
Jeśli wybieramy się na trening w upalny dzień to warto przed wypić od 300-500 ml płynów na 30 minut .
Aklimatyzacja
Trening jaki zaplanujemy sobie na początku sezonu, miesiąca warto
czasami jednak modyfikować w zależności od warunków pogodowych. Jeśli
po chłodnym tygodniu przychodzi nagle fala upałów to pomyślmy nad
zmianą planu. W pierwszych dniach na rowerze w wysokiej
temperaturze warto zmniejszyć sobie trochę intensywność jazdy lub
skrócić dystans przez co automatycznie skrócimy czas przebywania na
słońcu. Damy organizmowi czas na adaptację do nowych warunków.
Ubiór
Najlepiej jakby nasze rzeczy były z materiału oddychającego lub
na tyle luźne, żeby była odpowiednia cyrkulacja powietrza przy naszym
ciele. Jeśli mamy możliwości to nasz strój powinien być w jasnych
kolorach, co zmniejszy jego nagrzewanie się przez promienie słoneczne.
Samokontrola
Wystarczy, że będziemy szybko reagowali na wyżej wymieniane
symptomy hipertermii i nie lekceważyli ich tak jak to zwykle ma miejsce
u wielu trenujących osób. Przykładowo jeśli poczujemy się zmęczeni
mimo, że na tym etapie jazdy zwykle wszystko było dobrze, to czas się
trochę nad tym zastanowić. Oznaczać to może po prostu słabszy dzień lub
właśnie nadmierne ogrzanie organizmu. Nie mówmy sobie „samo przejdzie”,
lepiej tego dnia skrócić sobie treningi i wrócić do domu niż
doprowadzić do poważniejszych zmian, które wymuszą u nas dłuższą
rozłąkę z rowerem.
Objawy udaru:
W przypadku gdy ekspozycja na działanie wysokiej temperatury była zbyt długa dochodzi do następujących objawów:
zaczerwienienie, suchość i wysoka temperatura skóry,
brak pocenia się, znaczne przyspieszenie tętna i częstotliwości oddechów,
wzrost temperatury ciała do 40 - 41°C oraz możliwość utraty przytomności.
Opisany stan jest już zagrożeniem dla życia chorego i należy podjąć natychmiastową akcję ratowniczą.
Sposób udzielania pomocy:
Najważniejszym zadaniem ratującego jest obniżenie temperatury ciała osoby poszkodowanej.
Po przeniesieniu jej w chłodne dobrze wietrzone miejsce
zdejmujemy z niej całkowicie ubranie .
W zależności od stanu chorego układamy go w pozycji bezpiecznej (bocznej ustalonej)
gdy jest nieprzytomny, płaskiej lub z obniżoną głową i uniesionymi kończynami
przy objawach zaburzenia krążenia, spadającym ciśnieniu i zaburzeniach orientacji
lub półsiedzącej jeżeli jest on całkowicie przytomny.
Najwłaściwszym sposobem schładzania jest owijanie wilgotnymi tkaninami
(prześcieradła, ręczniki, koce, ubrania).
Należy okrywać całe ciało łącznie z kończynami i głową
(tak by nie utrudnić oddychania). Okłady należy często zmieniać,
by istniała jak największa różnica temperatur między skórą a kompresem.
Jeżeli znajdujemy się w pobliżu akwenu o płytkiej wodzie można zanurzyć chorego
chroniąc go jednocześnie przed zalaniem twarzy.
W trakcie schładzania musimy stale kontrolować temperaturę ciała.
Gdy temperatura poszkodowanego osiągnie wartość 38,3 - 38,5°C
przerywamy chłodzenie, gdyż po ustaniu działania czynnika chłodzącego
ciepłota ciała obniży się jeszcze o około 1°.
Zmniejszanie temperatury do zbyt niskich wartości może wywołać zaburzenia
krążenia. Pierwszą pozytywną reakcją organizmu na nasze działanie jest
pojawienie się potu na skórze. Świadczy to, że mechanizm termoregulacji
ustroju wznawia funkcjonowanie.
|
"
